مقدمه: جیوه سمیترین فلز سنگین در زیست بوم است و جوامع انسانی با مصرف فرآورده های دریایی و پرکردگی دندانها با آمالگام در معرض تأثیرات زیانبار آن هستند. بررسی کارآیی شبکه های غیرتهاجمی (موهای سرو ناخنهای دست و پا) برای زیستپایی جیوه کل هدف این پژوهش بود.
مواد و روشها: نمونه موهای جلوی سر،پس سر و ناخنهای دست وپا از 40 نفر از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس که رژیم غذایی و تعداد آمالگام دندانی مشابهی داشته و در یک محدوده سنی بودند، گرفته شد. غلظت جیوه کل بادستگاهLECO AMA 254 (USA) ا اندازه گیری شد.
یافته ها: میانگین (اشتباه معیار) غلظت جیوه کل درموهای جلوی سر (48)662،موهای پس سر (48)644،ناخنهای دست (70)565 وناخنهای پا (39)375 نانوگرم برگرم وزن خشک بود. ضریب تغییرات جیوه کل درموهای سر کمترین و درناخنهای دست از همه بیشتر بود. میزان جیوه کل درتمام پایشگرها به جز ناخنهای دست بایکدیگر همبستگی مثبت داشتند. میزان جیوه کل ناخنهای پا اگرچه از همه پایینتر بود، اما باتمام پایشگرهای دیگر همبستگی مثبت نشان میداد و ضریب تغییرات حدواسطی داشت.
بحث و نتیجه گیری: استفاده ازموهای سر و ناخنهای پا در زیستپایی جیوه کل قابل اعتمادتر است. جیوه کل ناخنهای دست شاخص مناسبی برای پایش بهداشت عمومی جوامع نمیباشد.
Aghadadashi V, Maleki H, Molaei S. Hair and Nail Matrices in Mercury Bio-monitoring for Public Hygiene, a comparative study. NPWJM 2020; 8 (29) :66-73 URL: http://npwjm.ajaums.ac.ir/article-1-744-fa.html
آقاداداشی وحید، ملکی همایون، متشکر آرانی محسن، اسماعیلی ساری عباس، مولایی سعیده. بررسی مقایسه ای دو بافت مو و ناخن برای زیستپایی سلامت عمومی درمواجهه باجیوه. پرستار و پزشک در رزم. 1399; 8 (29) :66-73