زمینه و هدف: شرایط جنگی علاوه بر تهدیدات جسمانی فراوانی که برای رزمندگان ایجاد میکند، آنان را با بحرانهای روانی بسیاری نیز روبهرو میکند. در این میان باید اظهار داشت دین و معنویت همواره از راهبردهای بهبود سلامت روان به شمار میرفتهاند. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی ادراک جانبازان و رزمندگان از پیامدهای روانشناختی معنویت، دینداری و توکل به خداوند در دوران دفاع مقدس انجام گرفت. مواد و روشها: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و از نوع پدیدارشناسی انجام گرفت.مشارکتکنندگان پژوهش کلیه رزمندگان شامل جانبازان و ایثارگران مرد استان خراسان جنوبی بودند که در دوران جنگ 8ساله، حداقل 6 ماه سابقه حضور در جبههها را داشتهاند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای به تعداد شهرستانهای استان خراسان جنوبی و سپس با نمونهگیری در دسترس در هر شهرستان، با 30نفر از رزمندگان مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به عمل آمد. دادههای حاصل در نرمافزار MAXQDA-11 و با روش کدگذاری Colizzi مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفت. جهت اعتباریابی دادههای پژوهش از ملاکهای چهارگانه Guba و Lincoln استفاده شد. یافتهها: یافتههای حاصل از تجزیهوتحلیل مصاحبههای ایثارگران و جانبازان دوران دفاع مقدس در قالب پنج مؤلفه پیامدهای روانشناختی معنویت، پیامدهای دینداری، تأثیر توسل و راز و نیاز گروهی، پیامدهای توکل و پیامدهای راز و نیاز باخدا، دستهبندی شد. نتیجهگیری:نتایج پژوهش حاکی از آن است که میتوان معنویت، دینداری و توکل به خداوند را از راهبردهای ضروری و مهم بهبود سلامت و بهداشت روانی افراد در شرایط تنشزای محیطی تلقی نمود.