مقدمه: تهدید عوامل شیمیایی و میکروبی هم در بعد نظامی و هم غیرنظامی اجتناب‌ناپذیر است. روش­های حفاظت تنفسی وقتی افراد نظامی و غیرنظامی در معرض چنین عواملی قرار می­گیرند خیلی مهم است.

روش کار: در این تحقیق واکنش‌های سم‌زدایی عوامل شیمیایی سمی بر روی دو نوع کربن فعال نظامی بنام ASC-pyridin حاوی Cu (II), Cr(VI), Ag (I) و pyridine و ASZMT-TEDA شامل Cu (II), Ag (I), Zn (II), Mo (VI) و TEDA مطالعه شده است.

یافته‌ها: عوامل شیمیایی ناپایدار مانند سیانوژن کلرید، هیدروژن سیانید، سیانوژن برومید، آرسین، کلر، فسژن و دی فسژن (به علت داشتن فشار بخار بالا و جذب سطحی پایین فیزیکی روی کربن فعال فیلتر تنفسی) تهدید بالقوه به‌حساب می­آیند. اضافه شدن نمک‌های عناصر واسطه و آمین­ها به کربن فعال، خنثی‌سازی عوامل ناپایدار سمی را بهبود می‌دهد.

نتیجه‌گیری: دو نوع کربن فعال نظامی برای خنثی‌سازی عوامل شیمیایی سمی ناپایدار وجود دارد. کربن ASC-pyridin به علت حضور Cr(VI) ویژگی سرطان‌زایی دارد؛ بنابراین استفاده آن محدود و کربن نظامی ASZMT-TEDA به‌طور وسیع در پالایه‌های تنفسی استفاده می­شود. در این نوع کربن Zn (II), Mo (VI) بجای Cr(VI) جایگزین شده است که بدون کاهش بازدهی مشکلات ذکر شده را نیز مرتفع نموده است.